Godrej: మీ ప్లేట్‌లో ‘ఈ-వ్యర్థాలు’! యువతరానికి హెచ్చరికలు

ముంబై: మీరు తీసుకునే ఆహారంలో విషపూరితమైన ఈ-వ్యర్థాలు చేరుతున్నాయంటే నమ్ముతారా? ఈ-వ్యర్థాల (E-Waste) సమస్యను తీవ్రంగా పరిగణించాలని, ముఖ్యంగా యువత తమ డిజిటల్ అలవాట్ల గురించి పునరాలోచించాలని కోరుతూ గోద్రేజ్ ఎంటర్‌ప్రైజెస్ గ్రూప్ ఒక వినూత్న అవగాహన కార్యక్రమాన్ని ప్రారంభించింది. ‘మనం తినేవి ఈ-వ్యర్థాలు, కానీ తినకూడనివి’ అనే నినాదంతో మొదలైన ఈ ప్రచారం, బాధ్యతారహితంగా పారేసిన పాత ఎలక్ట్రానిక్స్ నుండి వచ్చే విష పదార్థాలు నేల, నీరు ద్వారా చివరికి మన ఆహార గొలుసులోకి ఎలా ప్రవేశిస్తాయో కళ్లకు కట్టేలా చూపిస్తోంది. దీని ద్వారా, పౌరులు, ముఖ్యంగా పాఠశాల స్థాయి విద్యార్థులు తమ ఇ-వ్యర్థాల ఫుట్‌ప్రింట్‌ను సమీక్షించుకోవాలని, వాటిని బాధ్యతాయుతంగా పారవేయాలని బలంగా పిలుపునిస్తోంది.

మన శరీరంలోకి ఎలా ప్రవేశిస్తున్నాయంటే..
ప్రపంచంలోనే అత్యంత వేగంగా ఈ-వ్యర్థాలను ఉత్పత్తి చేస్తున్న దేశాలలో భారత్ ఒకటి. 2024-25 ఆర్థిక సంవత్సరంలో దాదాపు 1.3 మిలియన్ మెట్రిక్ టన్నుల ఈ-వ్యర్థాలు ఉత్పత్తి అయ్యాయి. అయినప్పటికీ, ప్రపంచవ్యాప్తంగా కేవలం 22.3% ఈ-వ్యర్థాలు మాత్రమే అధికారికంగా, పర్యావరణ హితంగా రీసైకిల్ అవుతున్నాయి. సరిగ్గా రీసైకిల్ చేయని కంప్యూటర్లు, మొబైల్ ఫోన్లు, పాత ఉపకరణాల నుండి వచ్చే సీసం, పాదరసం వంటి విషపూరిత పదార్థాలు నేలలోకి, భూగర్భ జలాల్లోకి చొచ్చుకుపోతాయి. ఈ కలుషితమైన నేలలో పండించిన పంటలు, నీటిని తాగే జంతువుల ద్వారా ఆ విషాలు చివరికి మనం తినే ఆహారంలోకి ప్రవేశిస్తాయి. ఇది పర్యావరణ వ్యవస్థలు, మానవ ఆరోగ్యం, భవిష్యత్తు తరాలకు తీవ్రమైన ముప్పును కలిగిస్తుంది.

యువత కోసం..
డిజిటల్ ప్రపంచంలో ఎక్కువగా ఉండే భారతీయ యువత, ఉపకరణాలు, గాడ్జెట్‌లు, ఎలక్ట్రానిక్ బొమ్మలను అధికంగా వినియోగిస్తున్నారు. అందుకే, ఈ-వ్యర్థాల సమస్యను పరిష్కరించడంలో యువతను భాగం చేయాలని గోద్రేజ్ నిర్ణయించింది. దృశ్య రూపకాలు: సోషల్ మీడియాలో విడుదల చేసిన చిన్న వీడియోలలో, విషపూరిత ఈ-వ్యర్థాల విడిభాగాలతో నిండినట్లుగా చూపిస్తున్నారు. ఇది ప్రజలు తాము నిత్యం చూసే ఆహారానికి, పారవేసే ఈ-వ్యర్థాలకు మధ్య ఉన్న ప్రమాదకరమైన సంబంధాన్ని అర్థం చేసుకునేలా చేస్తుంది.

పాఠశాలల్లో వర్క్‌షాప్‌లు: ఈ బ్రాండ్ దేశవ్యాప్తంగా 200కు పైగా పాఠశాలల్లో అవగాహన వర్క్‌షాప్‌లు నిర్వహిస్తోంది. వ్యర్థ ఉపకరణాల భాగాలతో తయారు చేసిన జీవిత-పరిమాణ ‘ఈ-వేస్ట్ టేబుల్’ ఇన్‌స్టాలేషన్‌లను ప్రదర్శించడం ద్వారా, విద్యార్థులు తమ పాత గాడ్జెట్‌లు ఎలా తిరిగి వారి శరీరంలోకి ప్రవేశిస్తాయో తెలుసుకుంటున్నారు.

ప్రచారం ద్వారా, యువత తమ వినియోగ అలవాట్లను, పారవేసే పద్ధతులను మార్చుకొని, బాధ్యతాయుతమైన పౌరులుగా తయారవ్వాలని గోద్రేజ్ కోరుకుంటోంది. గత కొన్నేళ్లుగా గోద్రేజ్ తన ‘ఇండియా వర్సెస్ ఈ-వేస్ట్’ కార్యక్రమం ద్వారా లక్ష టన్నులకు పైగా ఈ-వ్యర్థాలను సేకరించి రీసైకిల్ చేసింది.