Scams: లిక్కర్ స్కాంను మించిన మరో స్కాం..!! వైసీపీ నేతల చుట్టూ ఉచ్చు..!?

ఆంధ్రప్రదేశ్లో 2019-2024 మధ్య వైఎస్సార్ కాంగ్రెస్ పార్టీ (YSRCP) అధికారంలో ఉన్న సమయంలో లిక్కర్ స్కామ్తో (Liquor Scam) పాటు ఇసుక కుంభకోణం (Sand Scam) కూడా రాష్ట్ర రాజకీయాల్లో తీవ్ర చర్చనీయాంశంగా మారింది. ఈ ఆరోపణలు, రాష్ట్ర ఖజానాకు వేల కోట్ల రూపాయల నష్టం కలిగించాయని, అధికార పార్టీ నాయకులు దీనిలో కీలక పాత్ర పోషించారని విమర్శలు వెల్లువెత్తాయి.
వైసీపీ ప్రభుత్వం ఇసుక తవ్వకాలకోసం లైసెన్సులను ఢిల్లీకి చెందిన జైప్రకాశ్ పవర్ వెంచర్స్ లిమిటెడ్ (JP Power Ventures)కు ఇచ్చింది. ఈ సంస్థ నెలకు ₹63 కోట్ల రాయల్టీ అంటే సంవత్సరానికి ₹760 కోట్లు చెల్లించాల్సి ఉన్నప్పటికీ, ఆ రాయల్టీ చెల్లించలేదని ఆరోపణలు వచ్చాయి. ఈ ఒప్పందం 2023 మే 2న ముగిసిన తర్వాత కూడా, వైసీపీ నాయకులు అధికారులతో కుమ్మక్కై అక్రమ ఇసుక తవ్వకాలకు పాల్పడ్డారని, దీని వల్ల ₹40,000 కోట్ల విలువైన ఖనిజాలు నిబంధనలకు విరుద్ధంగా తవ్వేశారని టీడీపీ (TDP) నేతలు ఆరోపించారు. నేషనల్ గ్రీన్ ట్రిబ్యునల్ (NGT), సుప్రీం కోర్టు (Supreme Court) ఆదేశాలను ఉల్లంఘిస్తూ మెకానైజ్డ్ మైనింగ్ జరిగినట్లు కూడా వాళ్లు చెప్తున్నారు.
ఇసుక తవ్వకాల్లో ప్రైవేట్ ఏజెన్సీలు ప్రభుత్వానికి చెల్లించాల్సిన ₹1,025 కోట్లను ఎగవేశాయని, దీని వల్ల రాష్ట్ర ఆదాయం 2014-19లో 24% నుంచి 2019-24లో 7%కి పడిపోయిందని అధికారులు చెప్పారు. ఈ అక్రమాల వల్ల ప్రజా ఖజానాకు ₹9,750 కోట్ల నష్టం వాటిల్లినట్లు అంచనా. ఈ కుంభకోణంలో మాజీ ముఖ్యమంత్రి వై.ఎస్. జగన్మోహన్ రెడ్డి (YS Jagan) పరోక్షంగా ప్రధాన సూత్రధారిగా ఉన్నారనే ఆరోపణలున్నాయి. వైసీపీ ఎమ్మెల్యేలు, కొందరు అధికారులు ఇసుక మాఫియాకు సహకరించారనేది అభియోగం. బీజేపీ రాష్ట్ర అధ్యక్షురాలు దగ్గుబాటి పురందేశ్వరి (Purandeswari), జనసేన నాయకుడు వంశీకృష్ణ యాదవ్ (Vamsi Krishna Yadav) వంటి వారు వైసీపీ నాయకులు ఇసుక మాఫియాను ప్రోత్సహించారని ఆరోపించారు. జైప్రకాశ్ పవర్ వెంచర్స్కు లైసెన్సు ఇవ్వడం, రాయల్టీల వసూళ్లలో అవకతవకలు, అక్రమ తవ్వకాలకు అనుమతించడం వంటి వాటిలో వైసీపీ నాయకుల పాత్ర ఉందని విమర్శలు వచ్చాయి.
2024 జూన్లో అధికారంలోకి వచ్చిన చంద్రబాబు నాయుడు (CM Chandrababu) నేతృత్వంలోని ఎన్డీఏ (NDA) ప్రభుత్వం ఇసుక కుంభకోణంపై దృష్టి సారించింది. నాయుడు ఆగస్టు 2024లో గనుల శాఖ అధికారులతో సమీక్ష నిర్వహించి, వైసీపీ హయాంలో జరిగిన అక్రమాలను వెలికితీయాలని ఆదేశించారు. సిలికా, క్వార్ట్జ్ వంటి ఖనిజాల దోపిడీపై ప్రత్యేక దృష్టి పెట్టాలని, సామాన్యులకు ఇసుక సరఫరాలో ఇబ్బందులు రాకుండా చూడాలని సూచించారు. అంతేకాక, ఉచిత ఇసుక విధానాన్ని ప్రవేశపెట్టి, రోజుకు 45,000 మెట్రిక్ టన్నుల ఇసుక సరఫరా చేస్తున్నట్లు అధికారులు తెలిపారు. ఇసుక కుంభకోణంపై కూడా సమగ్ర విచారణకు ఆదేశాలు జారీ అయ్యాయి. బీజేపీ నాయకురాలు పురందేశ్వరి సీబీఐ విచారణ కోరగా, జనసేన నాయకులు కూడా ఈ అక్రమాలపై దర్యాప్తు జరపాలని డిమాండ్ చేశారు.
ఇసుక కుంభకోణంపై లోతైన దర్యాప్తు జరిగితే, జగన్తో పాటు వైసీపీ కీలక నాయకులకు చట్టపరమైన, రాజకీయ సవాళ్లు ఎదురవ్వడం ఖాయంగా కనిపిస్తోంది. లిక్కర్ స్కామ్లో ఇప్పటికే పలువురు వైసీపీ నాయకులు అరెస్టయ్యారు, ఇసుక కుంభకోణంలోనూ ఇలాంటి చర్యలు తీసుకుంటే, పార్టీ ఇమేజ్కు మరింత గండి పడవచ్చు. ఈ కుంభకోణంలో జగన్కు 12-20% కమీషన్లు అందాయని, రాష్ట్రానికి ₹3,200 కోట్ల నష్టం వాటిల్లిందని ఆరోపణలు ఉన్నాయి. మరి ఈ కుంభకోణంపై టీడీపీ ప్రభుత్వం ఎంతమేర చర్యలు తీసుకుంటుందనేది ఆసక్తి కలిగిస్తోంది. ఎందుకంటే ప్రస్తుతం అధికారంలో ఉన్న టీడీపీ ప్రజాప్రతినిధులు కూడా ఇసుకలో భారీగా అక్రమాలకు పాల్పడుతున్నారనే ఆరోపణలు వెల్లువెత్తుతున్నాయి.