Indira Gandhi: ఇందిరా గాంధీ ప్రస్తావన ఇప్పుడెందుకు..?

భారత్-పాకిస్తాన్ (India-Pakistan ) మధ్య ఉద్రిక్తతలు దశాబ్దాలుగా కొనసాగుతున్నాయి. తాజాగా పహల్గామ్ దాడి తర్వాత భారత సైన్యం పాకిస్తాన్‌లోని ఉగ్రవాద స్థావరాలపై ‘ఆపరేషన్ సిందూర్’ (Operation Sindoor) పేరిట దాడులు చేసింది. అయితే, అమెరికా మధ్యవర్తిత్వంతో కాల్పుల విరమణ ఒప్పందం జరిగింది. దీనిపై మోదీ ప్రభుత్వంపై (Modi Govt) విమర్శలు వచ్చాయి. ఈ సందర్భంగా 1971 యుద్ధంలో (1971 war) ఇందిరా గాంధీ (Indira Gandhi) ధైర్యసాహసాలు సోషల్ మీడియాలో చర్చనీయాంశంగా మారాయి. 1971లో ఇందిరా గాంధీ చూపించిన ధైర్య సాహసాలను ప్రస్తుత మోదీ ప్రభుత్వం ఎందుకు చేయట్లేదని ప్రశ్నిస్తున్నారు.

1971 భారత్-పాకిస్తాన్ యుద్ధాన్ని తూర్పు పాకిస్తాన్ (East Pakistan) (ప్రస్తుత బంగ్లాదేశ్ (Bangladesh)) స్వాతంత్ర్య సమరంగా పిలుస్తారు. ఇందులో భారత్ కీలక పాత్ర పోషించింది. ఇందిరా గాంధీ భారత ప్రధానిగా ఈ యుద్ధంలో నిర్ణయాత్మక నాయకత్వం అందించారు. తూర్పు పాకిస్తాన్‌లో పాక్ సైన్యం బెంగాలీలపై జరిపిన దాడులు, లక్షలాది శరణార్థుల వలసలు భారత్‌లో ఆందోళన కలిగించాయి. ఇందిరా గాంధీ అంతర్జాతీయ సమాజాన్ని ఒప్పించడానికి ప్రపంచవ్యాప్తంగా పర్యటించి తూర్పు పాకిస్తాన్ సమస్యపై అవగాహన కల్పించారు. డిసెంబర్ 3, 1971న పాకిస్తాన్ “ఆపరేషన్ చెంగీజ్ ఖాన్” ద్వారా భారత్‌పై దాడి చేసింది. అప్పుడు భారత సైన్యం తిరిగి దాడి చేసింది. కేవలం 13 రోజుల్లో భారత సైన్యం తూర్పు పాకిస్తాన్‌కు విముక్తి కల్పించింది. 93వేల మంది పాక్ సైనికులు లొంగిపోయారు. ఈ విజయం బంగ్లాదేశ్ సృష్టికి దారితీసింది.

ఆ యుద్ధంలో అమెరికా ఒత్తిడిని ఇందిరా గాంధీ ధిక్కరించారు. పాకిస్తాన్‌కు మద్దతుగా అమెరికా, చైనా ఏడో నౌకాదళాన్ని పంపించాయి. అయితే ఇందిరా గాంధీ సోవియట్ యూనియన్‌తో వ్యూహాత్మక ఒప్పందం కుదుర్చుకున్నారు. దీంతో అమెరికా వెనక్కు తగ్గింది. ఆమె దృఢమైన నాయకత్వం, వ్యూహాత్మక నిర్ణయాలు భారత్‌ను అపూర్వ విజయం వైపు నడిపించాయి. 1972లో సిమ్లా ఒప్పందం ద్వారా శాంతి స్థాపనకు మార్గం సుగమం చేశాయి. అయితే కొందరు ఈ ఒప్పందంలో భారత్ ఆధిపత్యాన్ని పూర్తిగా వినియోగించుకోలేదని విమర్శించారు.

2025లో ఆపరేషన్ సిందూర్ తర్వాత అమెరికా మధ్యవర్తిత్వంతో కాల్పుల విరమణకు మోదీ ప్రభుత్వం అంగీకరించడం వివాదాస్పదమైంది. 1971లో ఇందిరా గాంధీ అమెరికా ఒత్తిడిని ఎదిరించి బంగ్లాదేశ్ సృష్టికి దారితీసిన ధైర్యాన్ని ప్రస్తావిస్తూ సోషల్ మీడియాలో పోస్టులు పెడుతున్నారు. ప్రస్తుత ప్రభుత్వం అమెరికా ఒత్తిడికి లొంగిపోయిందని విమర్శిస్తున్నారు. ఇందిరా గాంధీ దృఢమైన నాయకత్వాన్ని గుర్తు చేస్తూ, ప్రస్తుత నాయకత్వంపై ఒత్తిడి తెస్తున్నారు.

1971 యుద్ధం భారత్‌కు చారిత్రాత్మక విజయం. ఇందులో ఇందిరా గాంధీ నాయకత్వం చాలా కీలకం. ఇప్పుడు ఇందిరా గాంధీని ప్రస్తావించడం ద్వారా దేశం దృఢమైన నాయకత్వం అవసరమనే భావనను సూచిస్తోంది. అయితే, 1971, 2025 సందర్భాలు భిన్నమైనవి. ఆనాటి యుద్ధం స్పష్టమైన లక్ష్యంతో జరిగింది. ఇప్పుడు ఉగ్రవాద నిరోధక చర్యలు సంక్లిష్ట రాజకీయ, అంతర్జాతీయ ఒత్తిళ్లతో ముడిపడి ఉన్నాయి. ఇందిరా గాంధీ స్ఫూర్తి, జాతీయ గర్వాన్ని రేకెత్తిస్తుంది. కానీ ప్రస్తుత సవాళ్లు విభిన్న వ్యూహాలను డిమాండ్ చేస్తాయి. అందుకే మోదీ ప్రభుత్వం ఆచితూచి అడుగులు వేస్తోంది.